Kolksluis
Locatie
Spaarndam
Opdrachtgever
Hoogheemraadschap Rijnland
Disciplines
Bouwkundige opname
Monitoring
Risicomanagement
Looptijd
2020-heden
Door verzwakking zijn de kademuren van de monumentale Kolksluis in Spaarndam vervangen. Tijdens dit project is BouwRisk door Beens Groep ingeschakeld voor advies en monitoring. Tevens is een risicogestuurd monitoringsplan opgesteld en zijn bouwkundige opnames van de panden in de omgeving uitgevoerd.
De monumentale Kolksluis is de oudste sluis in Europa die nog in gebruik is en is tevens onderdeel van het beschermde stadsgezicht van Spaarndam. In 1927 zijn de kademuren voor het laatst grondig vervangen. Door verzwakking en het bereiken van het einde van de levensduur zijn de kademuren vervangen. De Kolksluis is in beheer en onderhoud bij het hoogheemraadschap Rijnland. Via Beens Groep zijn wij betrokken bij dit project. Wij kennen al een lange tijd (sinds 2018) samenwerking op regelmatige basis met Beens Groep.
In de omgeving van de Kolksluis liggen veel monumentale panden. Deze zijn op staal gefundeerd waardoor er extra zorgvuldig te werk moest worden gegaan. Door de werkzaamheden die uitgevoerd werden voor het herstel van de kademuren ontstond de kans op verzakking aan de panden in de omgeving. Dit project heeft een lange voorbereidingstijd geëist vanwege de kwetsbaarheid van de omliggende panden. Daarbij kwam de extra moeilijkheid dat de werkruimte tussen de kademuren en de gevels van omliggende woningen zeer beperkt was. Hierom moest al het materieel vervoerd worden via het water. De kolk is dichtgezet met damwanden. Vervolgens is er een zandvloer in de kolk geplaatst waar vanuit de werkzaamheden zijn uitgevoerd.
Zorgen en vragen
Vanuit de bewoners van de omliggende panden kwamen veel zorgen en vragen. Er is, samen met hoogheemraadschap Rijnland en Beens Groep, veel tijd geïnvesteerd in meenemen van de bewoners in de plannen en status van de werkzaamheden. Er zijn verschillende informatieavonden en -dagen georganiseerd. Daarnaast zijn wij bij bewoners thuis geweest om uitleg te geven. Ook was er een bewoners klankbordgroep opgericht. Hierin zaten twee vertegenwoordigers van de bewoners met kennis van de werkzaamheden die uitgevoerd moesten worden. Hiermee zijn elke maand de meetgegevens van het project doorgenomen.
Monitoringsplan
Wij hebben een risico gestuurd monitoringsplan opgesteld. Hierin wordt op kritieke momenten extra gecontroleerd. Bij de inventarisatie wordt gekeken welke objecten er in de omgeving staan. Wat voor soort panden het betreft, wanneer deze zijn gebouwd en in welke staat zij verkeren. Op deze manier wordt bepaald hoe groot de risico’s zijn. De monitoring is zo opgezet dat er zo min mogelijk kans op schade kon ontstaan tijdens het project. Bij calamiteiten werd de monitoring aangepast om de schaderisico’s zo klein mogelijk te houden. Bij kritieke panden of op kritieke stukken is gekozen om bemande trillingsmetingen en deformatiemetingen uit te voeren. Daarbij kan direct worden ingegrepen bij hoog risico. Bijvoorbeeld door de werkmethode direct aan te passen.
Samen met Rijland en Beens is gezorgd dat de bewoners zo veel mogelijk mee werden genomen in het traject. Het monitoringsplan is zelfs aangescherpt op basis van de gesprekken met omwonenden. Tevens zijn er bouwkundige voor- en eindopnames uitgevoerd aan de panden in de omgeving van het project. Bij een bouwkundige opname worden de zichtbare gebreken aan een pand op foto en schrift vastgelegd. Wanneer er tijdens de werkzaamheden schade ontstaat aan een pand kan achteraf worden vastgesteld of er een causaal verband is tussen de uitgevoerde werkzaamheden en de schade. Bij de eindopname worden alle schades bekeken en afgehandeld.